De impact van mobiliteit op Energie en Klimaat wordt steeds scherper voelbaar.

Noodzaak tot actie steeds duidelijker

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) geeft in haar Klimaat- en Energieverkenning (KEV) 2023 dat de totale energie en uitstoot doelstellingen waar Nederland aan moet voldoen net haalbaar zouden zijn met het huidig beleid. Dat beleid is mobiliteit laten groeien maar daarnaast "de implementatie van de Europese richtlijn voor hernieuwbare energie(RED III), in combinatie met 20 petajoule extra aan biobrandstoffen bij wegverkeer uit het voorjaarspakket, de invoering van Betalen naar Gebruik voor personen- en bestelauto’s. " Het PBL tekent daar wel bij aan  "het cruciaal dat er voldoende biogrondstoffen beschikbaar zijn om het gebruik van hernieuwbare brandstoffen te kunnen opschalen. Het benodigde opschalingstempo en de hoeveelheid aan biobrandstoffen zouden een belemmering kunnen vormen omdat ook vanuit andere EU-landen een toenemende vraag ontstaat als gevolg van nieuwe Europese verplichtingen."

De Raad van State meldt in haar Beschouwing op deze klimaatnota dat " deze cijfers moeten worden gerelativeerd. Zo zal het kabinet vooralsnog geen invulling geven aan de maatregel "Betalen naar gebruik" voor personen- en bestelauto’s; besluitvorming hierover wordt doorgeschoven naar een volgend kabinet. "
En zij geven ook advies meer voor OV te doen " De Afdeling merkt op dat de beleidsinzet om te komen tot emissievrij vervoer in de concept-Klimaatnota terecht veel aandacht krijgt. Ook is het verstandig dat er nadrukkelijk wordt ingegaan op actieve mobiliteit (fietsen en lopen). Opvallend is echter dat er geen aandacht wordt besteed aan emissiereductie die door stimulering van het gebruik van het openbaar vervoer kan worden behaald. Het ligt voor de hand dat de beleidsafwegingen voor het openbaar vervoer onderdeel zijn van de integrale afwegingen binnen het klimaatbeleid. De Afdeling adviseert het kabinet om het openbaar vervoer nadrukkelijker onderdeel te maken van het klimaatbeleid. Daarbij moet uiteraard onder meer worden gekeken naar de aanwezigheid van voldoende openbaar vervoervoorzieningen en de prijs van het openbaar vervoer."

Regioplannen steeds duidelijker

In de Utrechtse regio is van plan stevig bij te dragen aan de groei van de uitstoot: Op de pagina van U-Ned staat de Mobiliteitsagenda 2040 uit december 2022, waarin in plaats van een reductie, een groei van het auto verkeer (en dus het energie verbruik en de uitstoot) van 19 % in 2040 t.o.v. 2040 wordt voorgesteld.

Gelukkig zijn er ook alternatieven. De regio is bezig met het regio alternatief voor de A27. Hierin is, in tegenstelling tot de mobiliteitsagenda, juist vermindering van de mobiliteit een bouwsteen.

Ook plan van Natuur en Milieu

Natuur en Milieu heeft "Een frisse kijk op reizen: een visie op bereikbaarheid en mobiliteit" opgesteld. Deze is ook doorgerekend door het bureau CE Delft. In die visie doet mobiliteit mee in het halen van de doelstellingen van Parijs, en wordt de bereikbaarheid, leefbaarheid en auto afhankelijkheid verminderd.

Nuanceverschillen met voorstel Kracht van Utrecht

De Kracht van Utrecht heeft voor de regio al eerder een vergelijkbaar, maar nog niet doorgerekend, verhaal opgezet. Doordat de regio Utrecht snel groeit, zijn de mogelijkheden in de ruimtelijke ordening in Utrecht groter. De Kracht van Utrecht hier met name door ruimtelijke ontwikkeling uit gaat van 100% meer lopen en fietsen en 50 % meer OV dan in de huidige plannen. Natuur en Milieu in 2030 50 % minder lopen en 30 % meer fietsen dan nu voorzien en 100% meer OV dan de huidige plannen. Het verschil lijkt dus vooral te zitten in regionale mogelijkheden in inschattingen van beperkingen (o.a. arbeidsmarkt) voor het OV.
Beide maatregel pakketten verbeteren het leefmilieu, de bereikbaarheid en (omdat geen grote uitbreidingen van snelwegen nodig zijn) de betaalbaarheid van mobiliteit. Zie ook onze enquete over al deze voordelen.
Wij zijn er erg blij met dat er nu over meerdere oplossingspaketten gedacht wordt.

Doorpakken bij verkiezingen en formatie

Het rijk is (naast de gemeente en provincie) kernspeler om dit voor elkaar te krijgen.
Wij bevelen dit van harte aan, ook aan het komende kabinet. Houd hier rekening mee met je stem. Daarnaast sporen wij u natuurlijk aan om de politici van uw keuze een kabinet te laten maken met voor iedereen in Nederland aantrekkelijk en duurzaam mobiliteitsbeleid.