Plaat: De pendel in onze regio en de kansen voor de (E-fiets). Bron: Atlas U10


Voor een gezonde, groene en klimaatvriendelijke regio & stad:
“Maak ruimtegebruik en verplaatsingen duurzamer”

Kracht van Utrecht-initiatief

Ideaal dichtbij
We zijn een collectief van bewoners en experts uit regio en stad Utrecht. Ons gemeenschappelijk ideaal is: een gezonde en groene stedelijke leefomgeving in een klimaatvriendelijke regio & stad Utrecht. In het gebruik van de schaarse ruimte is jarenlang de focus gelegd op “bereikbaarheid” en "files oplossen met meer infrastructuur voor de auto". Dat helpt niet, want in de regio zijn wonen en werken zo ver uit elkaar gehaald dat er dagelijks grote regionale autoverkeersstromen ontstaan. Wij vinden dat het vergroten van autoverkeersstromen vanuit regio & stad tot nog meer autoverkeer leidt.  We denken dat veel meer mensen vinden dat nabijheid van werk en voorzieningen bij je wonen belangrijker is dan bereikbaarheid per auto. "Nabijheid" wordt dan een kernpunt in onze analayse.

Duurzame mobiliteit en gezonde actieve mobiliteit in regio en stad bieden aantoonbaar meer keuze en scheppen ruimte: fysiek en mentaal. Vanuit de eigen leefomgeving in straat, buurt of wijk willen we deze inzichten extra betekenis geven als we een visie op regio, stad en provincie Utrecht uitdragen. Wij vinden dat burgers, gemeenten en provincie aan een trendbreuk toe zijn: werken in de nabijheid van wonen, meer lopen, fietsen en OV per bus en trein, minder autoritten. Minder CO2-uitstoot van het autoverkeer betekent ook minder uitstoot van stikstof, fijnstof en lawaai. Daarom werken we met ons burgerinitiatief vanuit o.a. de Bilt, Houten, Zeist, Nieuwegein, Driebergen en de stad Utrecht aan onze eigen groene, gezonde en klimaatvriendelijke leefomgeving in regio en stad. Waar liggen dan kansen voor een gerichte ruimtelijke ordening? 

Volhoudbaar
Duurzaam betekent voor ons dat je je keuze lang kunt volhouden, ook voor generaties na ons. Mobiliteit, mobiel-zijn, betekent dat je al je verplaatsingen met gemak kunt volhouden. Dat je kiest voor je eigen energie en conditie. Als je activiteiten dichtbij plaatsvinden kun je kiezen voor een meer actieve en gezonde mobiliteit: lopen en fietsen. Op ruime wandel- en fietspaden naar je voorzieningen en je werk. Met die ruimte blijft bewegen en verplaatsen gezond. Waar de hoeveelheid auto’s afneemt, neemt de hoeveelheid beschikbare ruimte met sprongen toe.

Ook voor de buitenruimte geldt dat meer ruimte creëren voor een groene en gezonde leefomgeving zorgt voor ontspanning. De omslag in denken is al gaande. Veel mensen in stad en regio gebruiken de fiets voor de afstand naar het werk in de regio of stad. Anderen hebben voor grotere afstanden de fiets naar het station of OV ontdekt. Met jakkeren win je geen tijd. Het zorgt voor grotere risico’s, ook op een sport- of E-fiets. De potentie van dit denken is heel groot. Hou meer rekening met elkaar, en eis niet alle ruimte voor je op. Het geeft zicht op het enorme ruimtebeslag van de auto. Elk autoknooppunt (Oudenrijn, Lunetten, Rijnsweerd) is op zichzelf al net zo groot als de binnenstad van Utrecht.

Onze werk- en prive-agenda
Ruimte scheppen kan ook met onze eigen agenda, ook onze werkagenda. Denk aan thuiswerken, als dat jou en het gezin past. Of de ochtendspits mijden. Een of twee of nog meer dagen thuiswerken is sinds de coronacrisis een realistisch alternatief. Dit was een van de conclusies uit een online-Zoom-sessie met CEO’s van Utrechtse bedrijven, op 15 mei 2020 gehouden n.a.v. een door Kracht van Utrecht begeleid onderzoek van de Universiteit van Amsterdam. De rol van het kantoor neemt af, de rol van een gezonde leefomgeving neemt toe. Gezonde mobiliteit geeft letterlijk meer ruimte en meer keuze.

Elektrisch
Behalve op meer gezonde mobiliteit zetten wij in op 100% duurzame mobiliteit. Als we ons verplaatsen, zijn elektrisch OV (trein, tram, bus), e-bike, fietsen en lopen voor ons duurzame alternatieven. Wist je dat NS-treinen al compleet op windenergie rijden? Voorzieningen in de eigen buurt en werkgelegenheid nabij geven richting. Soms is handiger als je een elektrische deel-auto tot je beschikking hebt. Zodra de stroomvoorziening in de regio 100% groen wordt, is volgens ons (& Solar Drive) een 100% klimaatvriendelijke hoogwaardige en hoogfrequente mobiliteit in deze regio mogelijk. Wist je dat de CO2-uitstoot in de regio Utrecht nog altijd stijgt, terwijl die al in 2030 fors kan worden verminderd door gezonde, actieve mobiliteit, thuiswerken en meer? W­­e beogen gezonde lucht voor iedereen.

Regio Utrecht: Proeftuin !
Dit is voor ons geen wensdenken of droom; wij zien dit als kans voor het uitwerken van onze Proeftuin Utrecht. Een kans die we samen met jou nu willen grijpen. De regio Utrecht is centraal gelegen in het land en een extra reden om met Utrecht kennis te maken en voorbeeldregio met voorbeeldgemeenten te vormen.

De urgentie van het klimaatakkoord, van gezonde lucht en van de zich opstapelende plannen van de overheid vragen om ander beleid. Hoe gaat de overheid in de regio om met een schijnbaar onontkoombare groei van aantal inwoners en huizen? Hoe kun je denken en werken vanuit de leefomgeving? Wanneer en hoe maken burgers, bedrijven en gemeentes keuzen? Hoe kunnen overheden bij nieuwbouwplannen ook voor werkgelegenheid dichtbij zorgen? Hoe zorg je voor voorzieningen, die lopend en fietsend nabij èn bereikbaar zijn? Hoe kan een gemeente bij (nieuw- en ver-) bouwplannen zorgen voor een loop‑, fiets‑ en Hoogwaardig Open Vervoer-netwerk? Wat kan hier de rol van de Provincie voor inwoners en gemeenten zijn?

Visie
We willen regio en stad Utrecht ruimte geven, fysiek en mentaal. Nu kunnen we versnellen

Motto 
"Maak ruimtegebruik en verplaatsingen duurzamer. Dat geeft energie.”


Onze agenda 2009-2020-2030

Met de Vrienden van Amelisweerd en de Kerngroep Ring Utrecht voerden wij argumenten aan tegen de voorgenomen verbreding van de A27 Vanuit de Kracht van Utrecht en de Regionale Klimaattafel Ruimte & Mobiliteit hebben we gepleit voor uitbreiding van fiets- en OV-netwerken. Provincie, regio & stad lijken dit nu aardig op te pakken. Ook teksten uit het Coalitieakkoord van Rutte IV (15 december 2021) bieden kansen.

Onze politici/bestuurders van Gedeputeerde en Provinciale Staten van Utrecht hebben in 2020 de provinciale Omgevingsvisie en Omgevingsverordening vastgesteld. De provincie zou onomwonden verduurzaming van ruimtegebruik en verplaatsingen in concrete doelstellingen voor 2030 moeten vertalen en zou gemeenten dan kunnen stimuleren daarop in te haken. Ons agendapunt A hieronder.

Tegelijkertijd beseffen we dat het vinden van draagvlak en steun onder de bevolking van regio & stad een zaak is van lange adem. Daarom zijn we blij dat we bij onze herijking een werkvorm vonden om in gesprek te komen met bewoners. “Wanneer en waarom kies jij wel voor verduurzaming van je verplaatsing?” “Hoe reis jij”? “Wat is nabij in de wijk?” Die vragen horen bij agendapunt B.

We zien in Utrecht bedrijven, die koploper willen zijn. Wist u dat ASR reeds voor 2025 halvering van zijn CO2-uitstoot door mobiliteit in het concernbeleid heeft opgenomen? Zie de beeldplaat van ASR boven dit artikel.

Zo zijn er meer ontwikkelingen die onze zaak van lange adem en korte adem versterken en versnellen.


ONZE AGENDA 2020-2022

Agenda A voor onszelf en politici/bestuurders van onze overheid

We spelen in op een veranderend krachtenveld. We zien de totstandkoming van de provinciale Omgevingsvisie en Omgevingsverordening voor 2040 als een strategisch en tactisch belangrijke impuls. Ons verhaal en ons streven bieden argumenten voor een trendbreuk in de provinciale visie. Het tij lijkt te keren?

We hebben met een werkgroep van de Kracht van Utrecht vanuit regio en stad op 1 november 2020 een Zienswijze ingediend op het ontwerp Omgevingsvisie en -Verordening. [A2] We hebben het provinciebestuur aangeboden nader overleg te voeren op ambtelijk, bestuurlijk en politiek niveau.

Inmiddels hebben Sebastiaan Egberts en Jan Korff de Gidts ook met elkaar gesproken over het concept-obiliteitsplan 2040 van Gemeente Utrecht. Er is tot 1 februari tijd om reacties in te dienen en dat doen we natuurlijk graag vanuit een regionaal gezichtspunt, en met zoveel mogelijk inbreng van jou en anderen. Het mobiliteitsbeleid van een gemeente houdt als het goed is niet op bij de gemeentegrens. Zie bijvoorbeeld het plaatje met de regionale pendel uit de Regionale Atlas voor Utrechtse gemeenten U10

Meld je aan om zelf bij te dragen via de oranje REAGEER-button onderaan.


Agenda B: Proeftuin met wijkbewoners & ondernemers
Ga uit van een wijk als onderdeel van de Proeftuin Regio Utrecht. Laat burgers en ondernemers, goed begeleid en in alle openheid in gesprek gaan en breng het belang van hun verplaatsingen in de eigen leefomgeving (buurt, wijk of bedrijf) in kaart.  Jan Hoogenraad gaat dit nieuwe concept voorleggen aan bewoners en ondernemers in Houten: “Hoe reis jij in Houten?”. Zie de samenvatting van zijn concept http://www.dfhouten.nl/index.php/initiatieven/alle-projecten/185-hoe-bewust-reis-jij
Of bekijk zijn filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=0Ltrr_d_vVo&feature=youtu.be

Wibo Senders en Jan Korff de Gidts hebben met een fietstocht een eerste hiermee vergelijkbare verkenning in Utrecht Oost uitgevoerd en artikel geschreven.

Belangstelling voor de Proeftuin? Meld je aan via de oranje REAGEER-button


Agenda C. Nut en noodzaak van communicatiemiddelen

Agenda A en B zijn niet genoeg. We onze wijze van communicatie verbeteren, o.a. met kennisinstellingen. Een videoclip zou een middel kunnen zijn: Hoe kunnen we de kern van ons burgerinitiatief in een storyboard/videoclip vatten?

Voor studenten en docenten van Universiteit Utrecht en Hogeschool Utrecht maakte Sebastiaan Egberts een storyboard voor een clip van de Kracht van Utrecht. Voor de opnames krijgen we de beschikking over een videostudio van de Hogeschool. Een van de docenten van de UU/Geosciences heeft ons aangeboden om de clip in het online-onderwijs te vertonen.

Kans om studenten en docenten te laten zien waarom het zo leuk & belangrijk is om naast je studie kennis te maken met de helicopterview van de Kracht van Utrecht. Om mee te helpen aan een oordeel hoe gemeenten in de regio werken aan de invulling van het Klimaatakkoord van Parijs. Dat komt goed uit, 12 december is het vijf jaar geleden dat dit akkoord in Parijs werd getekend!

Tenslotte
Het Kracht van Utrecht is een vrijwilligersinitiatief. Voor kleine uitgaven wordt zij gesteund door de Stichting Onderzoek en Educatie Stad & Amelisweerd. De Stichting heeft een bankrekening bij de Triodosbank. Wilt u een financiele bijdrage geven, we komen voor ons videoclip nog € 500 te kort.

Wilt u ons financieel ondersteunen, maak dan uw donatie over op het volgende rekeningnummer:

Triodosbank NL50 TRIO 039 049 23 29 t.n.v. Stichting Onderzoek en Educatie Stad en Amelisweerd.

SOESA is een ANBI-erkende instelling. Zowel eenmalige als periodieke schenkingen zijn mogelijk. Het RSIN-/ANBInummer is 822368560.