Op 20 februari 2023. is een uitgebreid overdrachts-document gepubliceerd door de provincie Utrecht naar aanleiding van de provinciale staten verkiezingen van woensdag 15 maart 2023 en de daaropvolgende onderhandelingen voor de vorming van een nieuw college van Gedeputeerde Staten.
In dit document worden de grote opgaven van de provincie benoemd en de huidige (wettelijke) kaders uitgelegd. Voor ons een goed moment op het provinciaal beleid op het gebied van mobiliteit te ijken. Wat valt ons op? Wat gaat goed en wat moet er beter?
Wat gaat er goed?
Wij zien enkele belangrijke en goede beleids-uitgangspunten in het mobiliteitsbeleid zoals nabijheid, de focus op een goed regionaal fietsnetwerk en het zo goed mogelijk instant houden en liefst uitbreiden van een frequent en fijnmazig OV, actief beleid t.a.v. duurzame regionale logistiek en een werkgeversaanpak (o.a. de rol van thuiswerken). Al deze voornemens, mits succesvol aangepakt kunnen leiden tot minder drukte op de weg en vooral ook in de spits. Dit uitgangspunt is essentieel voor het regioalternatief voor het verbreden van de A27 bij Amelisweerd. Wij zien een belangrijke rol voor het nieuwe college van GS om dit regioalternatief voor elkaar te krijgen.
Wat moet er beter?
Maar niet alles is even scherp geformuleerd. Waar papier geduldig is, is de praktijk weerbarstig. Jezelf veranderen vraagt om moed en doorzettingsvermogen, laat staan de ander daarin meenemen. Om met het belangrijkste probleem te beginnen:
“De doelen uit het Klimaatakkoord worden met het huidige beleid van de provincie niet gehaald. Er is een integrale aanpak is nodig om de doelen te halen. Dit raakt vrijwel alle beleidsthema’s, met name mobiliteit, de gebouwde omgeving, het veenweidegebied, de landbouwtransitie en de energietransitie.”
Na deze constatering ontbreekt de uitwerking. Dat staat er trouwens wel eerlijk in:
“..,het klimaatbeleid van de provincie is nog versnipperd. We doen nog onvoldoende om de uitstootdoelen te halen. Er wordt gewerkt aan het beter coördineren van de klimaatthema’s en aan het ontwikkelen van nieuwe, kansrijke ideeën en initiatieven voor broeikasgasvermindering en -opname.”
En ook:
“Mobiliteit die past bij de ambities van klimaat en energie: mobiliteit is verantwoordelijk voor ruim 40% van het energieverbruik en de uitstoot. De energietransitie-opgave voor mobiliteit wordt meegenomen in de verduurzaming van mobiliteit.”
Maar dan gaat het helaas mis. Ondanks de constatering dat mobiliteit voor 40% van de CO2 uitstoot in de provincie Utrecht verantwoordelijk is, wordt er niet geconcludeerd dat zonder ambitieus aanvullend mobiliteitsbeleid en een stevige reductie van de CO2 uitstoot in deze sector de provincie Utrecht in 2030 niet zal kunnen voldoen aan de door het Rijk vastgelegde 55% reductie over alle sectoren. En niet aan de provinciale afspraak om in 2040 klimaatneutraal te zijn. Ook de gebouwde omgeving (ook 40% in de provincie Utrecht) is in 2030 nog lang niet klimaatneutraal. De uitstoot van industrie en landbouw relatief gering zijn in onze provincie. Utrechts klimaatbeleid zou voor bijna de helft mobiliteitsbeleid moeten zijn.
De genoemde kerntaken duurzame bereikbaarheid , klimaatmitigatie en verstedelijking en de woonopgave liggen wat betreft de Kracht van Utrecht daarbij in elkaars verlengde. Koppelkansen in de ruimtelijke ordening om daarmee mobiliteit te verminderen worden niet vermeld. Dit is des te zorgelijker gezien de grote ruimtelijke opgaven. Door nabijheid van wonen, werken en voorzieningen als uitgangspunt te nemen in een coalitieakkoord zou een nieuw college van GS echt werk kunnen maken van de mobiltiteitsopgave en het regioalternatief voor het verbreden van de A27 met eigen klimaatmitigatiebeleid kunnen stutten.
.jpg)